Nowelizacja przepisów podatkowych, tzw. Polski Ład od 1 stycznia 2022 r. to dla Polaków sporo zmian. Odczują je zarówno przedsiębiorcy, jak i osoby zatrudnione na umowę o pracę. Jak kształtują się progi podatkowe w 2022 r.? W jaki sposób rozliczyć podatek dochodowy i jakie jeszcze zmiany zostały wprowadzone przez ustawodawcę?
Progi podatkowe w 2022 r.
Jedną z cech charakterystycznych opodatkowania na zasadach ogólnych – według skali podatkowej – jest występowanie progów podatkowych. Limit pierwszego progu podatkowego w 2022 r. został zwiększony z 85 528 zł do 120 000 zł.
Polski Ład pozostawił bez zmian tzw. daninę solidarnościową, znaną też jako trzeci próg podatkowy. Podatnik, który osiągnie dochód powyżej 1 000 000 zł, musi zapłacić 4% podatku od nadwyżki – niezależnie od wysokości podatku obliczonego według stawki 32%. W praktyce oznacza to podwójne opodatkowanie dla kwoty powyżej 1 000 000 zł.
Stawki podatku dochodowego w 2022 r. nie zmieniły się. Dalej wynoszą one 17% dla pierwszego progu i 32% dla drugiego progu podatkowego.
Kwota wolna od podatku w 2022 r.
Nowe progi podatkowe w 2022 r. to nie jedyna zmiana. Zwiększyła się też kwota wolna od podatku – z obowiązujących do końca 2021 r. 8 000 zł do 30 000 zł. Konsekwencją tej modyfikacji jest m.in. zwiększenie kwoty zmniejszającej podatek. Od 1 stycznia 2022 r. wynosi ona 5100 zł (30 000 x 17%).
Kwota zmniejszająca podatek w 2022 r. jest stała niezależnie od tego, czy uwzględniana zostanie w zaliczce na podatek dochodowy, czy w rozliczeniu rocznym.
Obliczenie podatku w praktyce
Przedsiębiorcy mają obowiązek uiszczania zaliczek na podatek dochodowy począwszy od okresu rozliczeniowego (miesiąca lub kwartału), w którym ich dochody przekroczyły 30 000 zł (iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz najniższej stawki podatku 17%).
Na obliczenie podatku mają wpływ progi podatkowe w 2022 r. Wysokość podatku dla dochodów mieszczącej się w pierwszym progu podatkowym, czyli w zakresie 30 001 – 120 000 zł wynosi 17% odjąć 5100 zł (kwota zmniejszająca podatek). Natomiast powyżej 120 001 zł podatek wynosi 15 300 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł.
Składka zdrowotna w 2022 r.
Od 1 stycznia 2022 r. zmienił się sposób wyliczania wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne. Miesięczna kwota do zapłaty określana jest na podstawie dochodu podatnika. Zmianę odczują zarówno przedsiębiorcy rozliczający się według skali podatkowej, jak i podatkiem liniowym. Inaczej składkę zdrowotną wyliczają też ryczałtowcy i przedsiębiorcy korzystający z karty podatkowej. Osoby o najniższych dochodach zapłacą miesięczną składkę nie mniejszą niż 270,90 zł.
Jednocześnie składka na ubezpieczenie zdrowotne nie może już być odliczana od podatku. To dla przedsiębiorców spora, niekorzystna zmiana.
Ulga dla klasy średniej, dla seniorów i rodzin 4+
Przy wyliczaniu podatku dochodowego od 2022 r. można skorzystać z tzw. ulgi dla klasy średniej. Obejmuje ona pracowników zatrudnionych na umowę o pracę, a także osoby prowadzące działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej. Ulga przysługuje osobom, których przychód roczny ze wszystkich źródeł mieści się w skali 68 412 zł – 133 692 zł (od 5 701 zł do 11 141,00 zł miesięcznie).
Polski Ład wprowadza też tzw. PIT-0 dla seniorów. Kobiety w wieku powyżej 60 lat i mężczyźni w wieku powyżej 65 lat, którzy nabyli prawo do emerytury bądź renty rodzinnej, ale z niego nie korzystają, mogą osiągnąć przychód zwolniony z podatku do kwoty 85 528 zł + 30 000 zł kwoty wolnej od podatku.
Z kolei ulga dla rodzin wielodzietnych – posiadających 4 i więcej dzieci – to zwolnienie z podatku przychodów do kwoty 85 528 zł + 30 000 kwoty wolnej od podatku. Aby skorzystać z tej preferencji, pracownik musi złożyć odpowiedni wniosek do pracodawcy. Jeśli tego nie zrobi, z ulgi będzie mógł skorzystać w rozliczeniu rocznym. Tzw. PIT-0 dla rodzin 4+ przysługuje także osobom prowadzącym działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych. Kwota 85 528 zł przysługuje każdemu z rodziców lub opiekunów prawnych.
Progi podatkowe w 2022 i inne zmiany Polskiego Ładu
Nowe progi podatkowe w 2022 r., zmiana kwoty wolnej od podatku, nowe ulgi – to nie jedyne nowości w polskim prawie podatkowym. Wśród pozostałych można wymienić:
Zwolnienie z podatku dla osób, które po minimum 3 latach mieszkania i pracy za granicą zdecydowały się powrócić do Polski i tu płacić podatku przez okres 4 następujących po sobie lat.
Zlikwidowano możliwość pomniejszenia zaliczki na podatek dla osób samotnie wychowujących dziecko. Kwotę 1 500 zł będą mogły odliczyć od podatku dopiero w rozliczeniu rocznym.
Wprowadzono też opcję odliczenia od dochodu składek członkowskich zapłaconych na rzecz związków zawodowych w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 300 zł.
